ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΔΕΙΕΣ ΣΤΙΣ ΦΥΛΑΚΕΣ...

Η ίδια ασθένεια εντός και εκτός

Τασούλα Καραϊσκάκη, εφημ. «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ», 26/1/2014

​​​​          Το ευεργέτημα της άδειας των κρατουμένων δεν μπορεί να μετατρέπεται σε μέσο αμφισβήτησης των θεσμών της χώρας» δήλωσε προ ημερών ο υπουργός Δικαιοσύνης Χαράλαμπος Αθανασίου. «Το σύστημα θα γίνει αυστηρότερο, αλλά ο θεσμός δεν θα καταργηθεί, καθώς η διεθνής εμπειρία και τα στατιστικά στοιχεία αποδεικνύουν ότι λειτουργεί για τον σωφρονισμό των κρατούμενων και επ’ ωφελεία της κοινωνίας». Όμως πώς; Δεν έχει σημασία αν μόνο ένας μικρός αριθμός κρατουμένων δεν επιστρέφει από άδειες, αφού σε αυτόν περιλαμβάνονται συχνά οι πιο επικίνδυνοι. Πίσω από την κριτική περί διασταλτικής ή μη ερμηνείας του νόμου, που επιπροσθέτως δεν εξαιρεί από τις άδειες τους έγκλειστους για τρομοκρατία, κρύβεται μια τρομακτική πραγματικότητα. Φυλακές υπερκορεσμένες, με περισσότερους φυλακισμένους από όσους χωρούν τα κελιά, μικρό αριθμό σωφρονιστικών υπαλλήλων, εξαθλιωμένους χώρους, όπου διαφεντεύουν ομάδες σκληρών ποινικών. Τίποτα δεν θα αλλάξει πραγματικά αν δεν αλλάξουν αρκετά μέσα στις φυλακές. Τα σχέδια θωράκισης των συστημάτων ασφαλείας, εκσυγχρονισμού και εξανθρωπισμού των συνθηκών κράτησης σκοντάφτουν στα εμπόδια, όπου ακυρώνεται ευρύτερα κάθε σχέδιο, την απουσία ή την κακή διαχείριση κονδυλίων και τη διαφθορά...

          Οι μεγαλύτερες ελληνικές φυλακές «διοικούνται» από ένα δίκτυο βαρυποινιτών του ελληνικού, αλβανικού και γεωργιανού οργανωμένου εγκλήματος, που με εκτελεστικά όργανα εντός και εκτός σωφρονιστικών καταστημάτων και οργάνωση μαφίας διακινούν όπλα και πυρομαχικά που χρησιμοποιούνται σε απόπειρες απόδρασης, ναρκωτικά για τους τρόφιμους αλλά και την «αγορά» εκτός των τειχών, κινητά, κάρτες sim, τηλεοράσεις πλάσμα, tablets... Είναι χαρακτηριστικό ότι την ημέρα της καταδρομικής επίθεσης στις φυλακές Τρικάλων και της ομαδικής απόδρασης 11 Αλβανών φυλακισμένων, με την υποστήριξη και ένοπλων εγκλείστων, ομοεθνείς τους κρατούμενοι σε πέντε φυλακές -Κορυδαλλό, Γρεβενά, Πάτρα, Λάρισα και Δομοκό- αρνούνταν να μπουν στα κελιά τους.

          Όποιος διαθέτει χρήμα και εξουσία, έχει ελευθερία κινήσεων και απολαμβάνει υψηλών προνομίων. Με τη «συνεργασία» ορισμένων εκ των σωφρονιστικών και παραδικαστικών κυκλωμάτων, την ανοχή ορισμένων αρχιφυλάκων και διευθυντών, συνήθως με αντάλλαγμα την ηρεμία στο κατάστημα.
          Συχνά γίνεται συζήτηση για μείωση των κρατουμένων, αποφυλάκιση μικροπαραβατών, αποτελεσματικότερα προγράμματα απεξάρτησης εντός των φυλακών, δράσεις που θα σπάσουν κατεστημένα. Όμως η ίδια ασθένεια που ταλαιπωρεί την κοινωνία, η διαφθορά, σε δύσκολα τμήματα φυλακών, ιπποδρόμους ωμοτήτων, χώμα πάνω στο οποίο δεν ακούμπησε θεϊκό χέρι, πασαρέλα ατόμων που κανείς άγγελος δεν φοβίζει, διαστέλλεται στο έπακρο.
          Όπως και να ’χει, πρόκειται για ένα συνολικό στοίχημα. Όσο δεν περιορίζεται η σήψη στην κοινωνία, και τα δίκτυα συνεχίζουν να ανακυκλώνουν τους ρύπους τους, τόσο το χάος θα εντείνεται και εντός σωφρονιστικών ιδρυμάτων. Όσο οι ρήξεις -ενσαρκώσεις του άλματος των ανθρώπων προς το μέλλον και τους παραδείσους του- αποσαθρώνουν αντί να μεταρσιώνουν το αίσθημα της αδικίας και την οργή σε δύναμη εξαγνισμού, τόσο θα συνεχίζουμε να είμαστε μια χώρα που ζημιώθηκε γιατί δεν αντιστάθηκε όσο έπρεπε, γιατί απεμπόλησε η ίδια το δίκιο της· σαπιοκάραβο πάνω στο οποίο θα συνεχίσουμε να μετράμε ήττες και στεναγμούς.

Υ.Γ.: Ο εγκλεισμός ενός ανθρώπου σε μια φυλακή είναι πολύ σοβαρό ζήτημα, και θεωρώ ότι ως τέτοιο θα πρέπει να αντιμετωπίζεται. Δεν είναι δυνατόν να απαιτούμε την επιστροφή στα μπουντρούμια του Κολοκοτρώνη "για παραδειγματισμο" με την ελπίδα της αποτροπής από το έγκλημα, αλλά ούτε και τη μετατροπή των φυλακών σε spa πολυτελείας. Με σεβασμό πάντοτε στην προσωπικότητα των κρατουμένων, θεωρώ πως θα έπρεπε να δίνεται περισσότερη προσοχή στη δημιουργική απασχόληση των φυλακισμένων και στην προσπάθεια συνειδητοποίησης των όσων έπραξαν. Σχετικά με τις άδειες, πιστεύω πως αυτονόητο είναι πως η πολιτεία θα πρέπει να διαχωρήσει τους κρατουμένους σε δύο κατηγορίες: σε αυτούς που βρίσκονται στη φυλακή για μικροπαραβιάσεις του νόμου (π.χ. χρέη, μικροκλοπές, ναρκομανείς κ.λπ.) και οι οποίοι θα έχουν τη δυνατότητα να λαμβάνουν με ευκολία άδειες για να επισκέπτονται τους δικούς τους, και σε όσους έχουν προκαλέσει διακεκριμένες παράνομες πράξεις οι οποίες συνδέονται με πώληση ναρκωτικών, χρήση όπλων, ανθρωποκτονίες, τρομοκρατικές πράξεις κ.λπ. και οι οποίοι είτε δεν θα πρέπει να λαμβάνουν καθόλου άδεια είτε να λαμβάνουν με εξαιρετική φειδώ. Την επιλογή των προσώπων προς άδεια θα μπορούσε να λαμβάνει μία επιτροπή με μέλη τα οποία θα εναλλάσσονται και δεν θα είναι γνωστή η ταυτότητά τους, ώστε να επιτυγχάνεται η καλύτερη δυνατή επιλογή.