Οι ρίζες της διαφθοράς
Αποτελεί κοινό μυστικό πλέον πως στη χώρα μας η διαφθορά έχει λάβει διαστάσεις επιδημίας. Ίσως να μην υπάρχει Έλληνας που να μην έχει να διηγηθεί τουλάχιστον από μια ιστορία σχετική με το θέμα. Σε αυτό το κλίμα έρχεται να προστεθεί και επίσημη έκθεση της Ευρωπαϊκής Ένωσης η οποία όχι μόνο επιβεβαιώνει τα παραπάνω, αλλά επαυξάνει ακόμα περισσότερο ζητώντας από τους κυβερνώντες να λάβουν το συντομότερο κάποια μέτρα για την πάταξη ή τουλάχιστον τον περιορισμό του φαινομένου αυτού.
Είναι γεγονός πως αν υπάρχει ένα ευαίσθητο σημείο στο οποίο μπορεί κανείς να σταθεί και να «χτυπήσει» τον πολιτικό του αντίπαλο που βρίσκεται στην εξουσία, αυτό είναι οι κατηγορίες για διαφθορά. Το χαρτί αυτό «έπαιξε» η νυν κυβερνητική παράταξη προεκλογικά (και όχι άδικα αρκετές φορές) και την ίδια τακτική φαίνεται να ακολουθεί και η σημερινή αξιωματική αντιπολίτευση για να φθείρει όσο μπορεί την κυβερνητική εικόνα: «κουμπάροι», «συγγενείς» και «φίλοι» συνθέτουν ένα σκηνικό που όζει και το οποίο συντηρούν και τα Μέσα Ενημέρωσης για τους δικούς του λόγους το καθένα.
Ο απλός πολίτης – παρότι γνωρίζει την κατάσταση που επικρατεί – απορεί αν είναι δυνατόν να λαμβάνουν χώρα όλ’ αυτά που καταμαρτυρά ο ένας για τον άλλον. Και, μην ξεχνάμε, οι καταγγελίες που ακούγονται είναι συχνά φοβερές, εφόσον βέβαια ισχύουν.
Η διαφθορά πλέον δε χτυπά την πόρτα μας, βρίσκεται μέσα στο σπίτι μας και έχει θρονιαστεί για τα καλά! Για όποια δημόσια υπηρεσία και να μιλήσει κανείς, για όποιον Οργανισμό, για όποιο Υπουργείο, για όποιον διαγωνισμό που λαμβάνει χώρα, οι «μίζες» που απαιτήθηκαν έχουν τον πρώτο λόγο: Πολεοδομία; Εφορία; Νοσοκομεία; Υπουργεία Συγκοινωνιών ή Δημοσίων Έργων; Οι βασιλείς της διαφθοράς. Και το εξοργιστικότερο δεν είναι βέβαια το ότι διαφθείρονται συνειδήσεις, αλλά η ατιμωρησία των επίορκων που τους παρέχει η ελαστικότητα των νόμων και η οποία έρχεται να προσθέσει επιπλέον «πόντους» σε όσους «λαδώνονται» και ταυτόχρονα να κόψει «τα φτερά» στους υπόλοιπους, τους έντιμους.
Υπάρχουν περιπτώσεις τις οποίες διαβάζουμε στον τύπο ή βλέπουμε στην τηλεόραση, όπου ανώτεροι υπάλληλοι υπηρεσιών χρηματίστηκαν αποδεδειγμένα και οι οποίοι ακολουθώντας την πεπατημένη, ανέβαλαν επί σειρά ετών τις υποθέσεις τους στα δικαστήρια με αποτέλεσμα να παραγραφούν τα αδικήματά τους και στη συνέχεια να επανέλθουν στις υπηρεσίες τους εν δόξη και τιμή και να απαιτήσουν επιπλέον (!) να λάβουν και αναδρομικά τα χρήματα την περίοδο που βρίσκονταν σε διαθεσιμότητα! Αν αυτό δεν είναι θράσος, τότε τι είναι;
Η ουσιαστική ατιμωρησία αυτών των ανθρώπων οδηγεί οπωσδήποτε – χωρίς να το καταλαβαίνουμε τις πιο πολλές φορές – ακόμα και σε διάλυση του κοινωνικού ιστού! Ο τίμιος πολίτης, παρατηρώντας με τρόμο το τι συμβαίνει γύρω του και μετρώντας την κατάσταση, συμβιβάζεται τις περισσότερες φορές μ’ αυτήν, αν δεν την ευνοεί κάποιες! Έτσι δε νοείται επίσκεψη σε γιατρό του δημοσίου χωρίς το απαραίτητο «φακελάκι»· Δε νοείται επίσκεψη στην Εφορία ή την Πολεοδομία ή έστω μια οποιαδήποτε άλλη δημόσια υπηρεσία που μια τυχόν καθυστέρηση στην εξυπηρέτησή μας να μη μας κινήσει την υποψία ότι πίσω της κρύβονται άνομες επιδιώξεις από πλευράς του/της υπαλλήλου που χρονοτριβεί.
Το «δωρόσημο», το «γρηγορόσημο» και όπως αλλιώς λέγεται, όσο και να μας εξοργίζει, όσο και να πονάει, ζει και βασιλεύει διακομματικά, ανεξαρτήτως κομματικής προέλευσης. Οι τελευταίες αποκαλύψεις αυτό φανερώνουν άλλωστε.
Αν μέναμε σ’ αυτή τη διαπίστωση, θα παραβιάζαμε απλώς ανοιχτές θύρες. Είναι επιτακτική ανάγκη να μελετήσουμε με κάθε τρόπο το γιατί συμβαίνουν όλ’ αυτά, καθώς και τους τρόπους με τους οποίους θα γλιτώσουμε απ’ αυτή τη μάστιγα.
Τις πταίει λοιπόν; Όλοι και κανείς· Απ’ τη μια ο ίδιος ο λαός που όχι μόνο ανέχεται να συμβαίνουν αυτές οι εκτρωματικές καταστάσεις, αλλά και τις ευνοεί τις πιο πολλές φορές (αν είσαι γιατρός, και να θέλεις να «αγιάσεις» δε σ’ αφήνουν οι ασθενείς σου. Θα αρνηθείς ευγενικά την πρώτη φορά, τη δεύτερη, την τρίτη, αλλά είναι σχεδόν σίγουρο ότι τις επόμενες θα «υποκύψεις»). Από την άλλη η ίδια η δομή του δυσκίνητου και οθωμανικής νοοτροπίας δημοσίου, η οποία ευνοεί παρόμοιες καταστάσεις: Δεν είναι δυνατόν να χρειάζεται κανείς ένα φορτηγό έγγραφα για να χτίσει ένα σπίτι, ή για να ανοίξει μια επιχείρηση! Ούτε είναι ανάγκη να εξαρτάται κάποιος από την υπογραφή ενός υπαλλήλου για να προκόψει στη ζωή του! Αυτή η δυσκαμψία και συνάμα η συχνή αλληλοκάλυψη νόμων και «παραθύρων» είναι οι βασικοί παράγοντες τόσο της ανομίας, όσο και της ατιμωρησίας των ενόχων που κατά καιρούς συλλαμβάνονται. Απ’ την άλλη, το σύστημα πελατειακών σχέσεων που έχουν επιβάλει τα κόμματα από τη στιγμή της ίδρυσής τους ως τις μέρες μας αποτελεί έναν ακόμα ανασταλτικό παράγοντα για την κάθαρση επιτέλους στον χώρο του δημοσίου. Οι επιλογές είναι σχεδόν πάντοτε κομματικές και ως εκ τούτου τις περισσότερες φορές αποτυχημένες, αφού πολλές φορές υπάρχουν ικανότατα πρόσωπα που όμως δεν αξιοποιούνται διότι δεν ανήκουν στους ημέτερους. Οι κομματικές επιλογές βλάπτουν σοβαρότατα το δημόσιο, διότι ο καθένας απ’ αυτούς τους ανθρώπους δεν έχει εργαστεί συνήθως ποτέ του (συνδικαλισμός γαρ) και για να φτάσει σε κάποια ισχυρή θέση (τις πιο πολλές φορές) έχει παρακάμψει την ιεραρχία, την αξιοκρατία και έχει φιλήσει πολλές «ποδιές» για να γίνει ό,τι έγινε! Αυτό έχει ως επακόλουθο να είναι (όχι όλοι βέβαια, οι περισσότεροι όμως) πρόσωπα αδίστακτα, που για να κρατήσουν τη θεσούλα που τους εμπιστεύτηκε το κόμμα τους, είναι αποφασισμένοι να κάνουν και να δεχτούν ό,τι τους προστάζει ο κομματικός «εργοδότης» (το οποίο προφανώς δεν είναι νόμιμο). Έτσι οι οπαδοί του ενός κόμματος εξυπηρετούνται πιο άμεσα από τη μία υπηρεσία ή τα αιτήματά τους γίνονται πιο εύκολα δεκτά από την άλλη. Αν προσθέσουμε και την ανοχή που δείχνουν οι εκάστοτε κυβερνώντες στα δικά τους «παιδιά» τότε έχουμε συνθέσει πλήρως το σκηνικό της διαφθοράς και των πατρώνων της. Ας θυμηθούμε ότι πρώην πρωθυπουργός στη χώρα μας είχε κατηγορηθεί για χρηματισμό και ο παλιός του «αντίπαλος» δήλωνε πως «έναν πρώην πρωθυπουργό δεν τον στέλνεις φυλακή, τον στέλνεις σπίτι του»! Διακομματική δηλαδή η συμφωνία και η ανοχή προς αλλήλους!
Καιρός όμως είναι να αφήσουμε τις αιτίες και να δούμε πώς μπορούμε να αντιδράσουμε σε όλη αυτή την κατάσταση. Ιδού μερικές προτάσεις:
Αλλαγή του νομικού πλαισίου που υφίσταται για αυτές τις υποθέσεις και η επιβολή αυστηρότερων ποινών για τους παραβάτες που να μην έχουν ανασταλτικό χαρακτήρα και να μην παραγράφονται.
Ενημέρωση και προβολή της κατάστασης και παρότρυνση των πολιτών και των διωκτικών αρχών για να ενισχύσουν με κάθε τρόπο τον αγώνα ενάντια στη διαφθορά (ηθικές και υλικές αμοιβές σε όσους αποκαλύπτουν τέτοια φαινόμενα).
Συγκρότηση υγιών μηχανισμών ώστε να εξαρθρωθούν όλοι παρά – μηχανισμοί που εκμεταλλεύονται τους πολίτες.
Σύσταση ειδικού σώματος δικαστικών οι οποίοι θα ελέγχουν και θα επιλαμβάνονται παρόμοιων υποθέσεων.
Η πρόσληψη στο δημόσιο να συνοδεύεται με κατάθεση των ατομικών και οικογενειακών περιουσιακών στοιχείων μαζί με μια υπεύθυνη δήλωση που επιτρέπει στην Πολιτεία το άνοιγμα – όποτε θελήσει – των τραπεζικών λογαριασμών.
Και το κυριότερο: Θα πρέπει να αντιληφθούν οι εκάστοτε κυβερνώντες πως το δημόσιο δεν είναι φέουδό τους και πως είναι απλώς διαχειριστές αυτής της κατάστασης. Επομένως θεσμοθέτηση αυστηρά αντικειμενικών κριτηρίων που δε θα παρακάμπτονται από «παραθυράκια» ή και «πόρτες» ολόκληρες και αυστηρή αξιολόγηση όχι μόνο των κομματικών εισιτηρίων που έχουν οι υποψήφιοι, αλλά και του ήθους που διαθέτουν και της προσφοράς τους στην κοινωνία.
Μόνο έτσι θα έχουμε μια πραγματικά δίκαιη κοινωνία και μια πατρίδα που θα μιμείται όχι μόνο τα υποπροϊόντα της δυτικής κουλτούρας (όπως για παράδειγμα τον χωρισμό Εκκλησίας και Κράτους που απ’ ό,τι φαίνεται ξεκίνησε από τη νεοφιλελεύθερη υπουργό Παιδείας με την αφαίρεση του δικαιώματος των καθηγητών και των Συλλόγων Γονέων να προσκαλούν ιερείς για την προαιρετική εξομολόγηση των παιδιών) αλλά και τα θετικά, όπως είναι η εύρυθμη λειτουργία των κρατικών αρχών ανεξάρτητα από κομματικές ή άλλες εξαρτήσεις.
Αποτελεί κοινό μυστικό πλέον πως στη χώρα μας η διαφθορά έχει λάβει διαστάσεις επιδημίας. Ίσως να μην υπάρχει Έλληνας που να μην έχει να διηγηθεί τουλάχιστον από μια ιστορία σχετική με το θέμα. Σε αυτό το κλίμα έρχεται να προστεθεί και επίσημη έκθεση της Ευρωπαϊκής Ένωσης η οποία όχι μόνο επιβεβαιώνει τα παραπάνω, αλλά επαυξάνει ακόμα περισσότερο ζητώντας από τους κυβερνώντες να λάβουν το συντομότερο κάποια μέτρα για την πάταξη ή τουλάχιστον τον περιορισμό του φαινομένου αυτού.
Είναι γεγονός πως αν υπάρχει ένα ευαίσθητο σημείο στο οποίο μπορεί κανείς να σταθεί και να «χτυπήσει» τον πολιτικό του αντίπαλο που βρίσκεται στην εξουσία, αυτό είναι οι κατηγορίες για διαφθορά. Το χαρτί αυτό «έπαιξε» η νυν κυβερνητική παράταξη προεκλογικά (και όχι άδικα αρκετές φορές) και την ίδια τακτική φαίνεται να ακολουθεί και η σημερινή αξιωματική αντιπολίτευση για να φθείρει όσο μπορεί την κυβερνητική εικόνα: «κουμπάροι», «συγγενείς» και «φίλοι» συνθέτουν ένα σκηνικό που όζει και το οποίο συντηρούν και τα Μέσα Ενημέρωσης για τους δικούς του λόγους το καθένα.
Ο απλός πολίτης – παρότι γνωρίζει την κατάσταση που επικρατεί – απορεί αν είναι δυνατόν να λαμβάνουν χώρα όλ’ αυτά που καταμαρτυρά ο ένας για τον άλλον. Και, μην ξεχνάμε, οι καταγγελίες που ακούγονται είναι συχνά φοβερές, εφόσον βέβαια ισχύουν.
Η διαφθορά πλέον δε χτυπά την πόρτα μας, βρίσκεται μέσα στο σπίτι μας και έχει θρονιαστεί για τα καλά! Για όποια δημόσια υπηρεσία και να μιλήσει κανείς, για όποιον Οργανισμό, για όποιο Υπουργείο, για όποιον διαγωνισμό που λαμβάνει χώρα, οι «μίζες» που απαιτήθηκαν έχουν τον πρώτο λόγο: Πολεοδομία; Εφορία; Νοσοκομεία; Υπουργεία Συγκοινωνιών ή Δημοσίων Έργων; Οι βασιλείς της διαφθοράς. Και το εξοργιστικότερο δεν είναι βέβαια το ότι διαφθείρονται συνειδήσεις, αλλά η ατιμωρησία των επίορκων που τους παρέχει η ελαστικότητα των νόμων και η οποία έρχεται να προσθέσει επιπλέον «πόντους» σε όσους «λαδώνονται» και ταυτόχρονα να κόψει «τα φτερά» στους υπόλοιπους, τους έντιμους.
Υπάρχουν περιπτώσεις τις οποίες διαβάζουμε στον τύπο ή βλέπουμε στην τηλεόραση, όπου ανώτεροι υπάλληλοι υπηρεσιών χρηματίστηκαν αποδεδειγμένα και οι οποίοι ακολουθώντας την πεπατημένη, ανέβαλαν επί σειρά ετών τις υποθέσεις τους στα δικαστήρια με αποτέλεσμα να παραγραφούν τα αδικήματά τους και στη συνέχεια να επανέλθουν στις υπηρεσίες τους εν δόξη και τιμή και να απαιτήσουν επιπλέον (!) να λάβουν και αναδρομικά τα χρήματα την περίοδο που βρίσκονταν σε διαθεσιμότητα! Αν αυτό δεν είναι θράσος, τότε τι είναι;
Η ουσιαστική ατιμωρησία αυτών των ανθρώπων οδηγεί οπωσδήποτε – χωρίς να το καταλαβαίνουμε τις πιο πολλές φορές – ακόμα και σε διάλυση του κοινωνικού ιστού! Ο τίμιος πολίτης, παρατηρώντας με τρόμο το τι συμβαίνει γύρω του και μετρώντας την κατάσταση, συμβιβάζεται τις περισσότερες φορές μ’ αυτήν, αν δεν την ευνοεί κάποιες! Έτσι δε νοείται επίσκεψη σε γιατρό του δημοσίου χωρίς το απαραίτητο «φακελάκι»· Δε νοείται επίσκεψη στην Εφορία ή την Πολεοδομία ή έστω μια οποιαδήποτε άλλη δημόσια υπηρεσία που μια τυχόν καθυστέρηση στην εξυπηρέτησή μας να μη μας κινήσει την υποψία ότι πίσω της κρύβονται άνομες επιδιώξεις από πλευράς του/της υπαλλήλου που χρονοτριβεί.
Το «δωρόσημο», το «γρηγορόσημο» και όπως αλλιώς λέγεται, όσο και να μας εξοργίζει, όσο και να πονάει, ζει και βασιλεύει διακομματικά, ανεξαρτήτως κομματικής προέλευσης. Οι τελευταίες αποκαλύψεις αυτό φανερώνουν άλλωστε.
Αν μέναμε σ’ αυτή τη διαπίστωση, θα παραβιάζαμε απλώς ανοιχτές θύρες. Είναι επιτακτική ανάγκη να μελετήσουμε με κάθε τρόπο το γιατί συμβαίνουν όλ’ αυτά, καθώς και τους τρόπους με τους οποίους θα γλιτώσουμε απ’ αυτή τη μάστιγα.
Τις πταίει λοιπόν; Όλοι και κανείς· Απ’ τη μια ο ίδιος ο λαός που όχι μόνο ανέχεται να συμβαίνουν αυτές οι εκτρωματικές καταστάσεις, αλλά και τις ευνοεί τις πιο πολλές φορές (αν είσαι γιατρός, και να θέλεις να «αγιάσεις» δε σ’ αφήνουν οι ασθενείς σου. Θα αρνηθείς ευγενικά την πρώτη φορά, τη δεύτερη, την τρίτη, αλλά είναι σχεδόν σίγουρο ότι τις επόμενες θα «υποκύψεις»). Από την άλλη η ίδια η δομή του δυσκίνητου και οθωμανικής νοοτροπίας δημοσίου, η οποία ευνοεί παρόμοιες καταστάσεις: Δεν είναι δυνατόν να χρειάζεται κανείς ένα φορτηγό έγγραφα για να χτίσει ένα σπίτι, ή για να ανοίξει μια επιχείρηση! Ούτε είναι ανάγκη να εξαρτάται κάποιος από την υπογραφή ενός υπαλλήλου για να προκόψει στη ζωή του! Αυτή η δυσκαμψία και συνάμα η συχνή αλληλοκάλυψη νόμων και «παραθύρων» είναι οι βασικοί παράγοντες τόσο της ανομίας, όσο και της ατιμωρησίας των ενόχων που κατά καιρούς συλλαμβάνονται. Απ’ την άλλη, το σύστημα πελατειακών σχέσεων που έχουν επιβάλει τα κόμματα από τη στιγμή της ίδρυσής τους ως τις μέρες μας αποτελεί έναν ακόμα ανασταλτικό παράγοντα για την κάθαρση επιτέλους στον χώρο του δημοσίου. Οι επιλογές είναι σχεδόν πάντοτε κομματικές και ως εκ τούτου τις περισσότερες φορές αποτυχημένες, αφού πολλές φορές υπάρχουν ικανότατα πρόσωπα που όμως δεν αξιοποιούνται διότι δεν ανήκουν στους ημέτερους. Οι κομματικές επιλογές βλάπτουν σοβαρότατα το δημόσιο, διότι ο καθένας απ’ αυτούς τους ανθρώπους δεν έχει εργαστεί συνήθως ποτέ του (συνδικαλισμός γαρ) και για να φτάσει σε κάποια ισχυρή θέση (τις πιο πολλές φορές) έχει παρακάμψει την ιεραρχία, την αξιοκρατία και έχει φιλήσει πολλές «ποδιές» για να γίνει ό,τι έγινε! Αυτό έχει ως επακόλουθο να είναι (όχι όλοι βέβαια, οι περισσότεροι όμως) πρόσωπα αδίστακτα, που για να κρατήσουν τη θεσούλα που τους εμπιστεύτηκε το κόμμα τους, είναι αποφασισμένοι να κάνουν και να δεχτούν ό,τι τους προστάζει ο κομματικός «εργοδότης» (το οποίο προφανώς δεν είναι νόμιμο). Έτσι οι οπαδοί του ενός κόμματος εξυπηρετούνται πιο άμεσα από τη μία υπηρεσία ή τα αιτήματά τους γίνονται πιο εύκολα δεκτά από την άλλη. Αν προσθέσουμε και την ανοχή που δείχνουν οι εκάστοτε κυβερνώντες στα δικά τους «παιδιά» τότε έχουμε συνθέσει πλήρως το σκηνικό της διαφθοράς και των πατρώνων της. Ας θυμηθούμε ότι πρώην πρωθυπουργός στη χώρα μας είχε κατηγορηθεί για χρηματισμό και ο παλιός του «αντίπαλος» δήλωνε πως «έναν πρώην πρωθυπουργό δεν τον στέλνεις φυλακή, τον στέλνεις σπίτι του»! Διακομματική δηλαδή η συμφωνία και η ανοχή προς αλλήλους!
Καιρός όμως είναι να αφήσουμε τις αιτίες και να δούμε πώς μπορούμε να αντιδράσουμε σε όλη αυτή την κατάσταση. Ιδού μερικές προτάσεις:
Αλλαγή του νομικού πλαισίου που υφίσταται για αυτές τις υποθέσεις και η επιβολή αυστηρότερων ποινών για τους παραβάτες που να μην έχουν ανασταλτικό χαρακτήρα και να μην παραγράφονται.
Ενημέρωση και προβολή της κατάστασης και παρότρυνση των πολιτών και των διωκτικών αρχών για να ενισχύσουν με κάθε τρόπο τον αγώνα ενάντια στη διαφθορά (ηθικές και υλικές αμοιβές σε όσους αποκαλύπτουν τέτοια φαινόμενα).
Συγκρότηση υγιών μηχανισμών ώστε να εξαρθρωθούν όλοι παρά – μηχανισμοί που εκμεταλλεύονται τους πολίτες.
Σύσταση ειδικού σώματος δικαστικών οι οποίοι θα ελέγχουν και θα επιλαμβάνονται παρόμοιων υποθέσεων.
Η πρόσληψη στο δημόσιο να συνοδεύεται με κατάθεση των ατομικών και οικογενειακών περιουσιακών στοιχείων μαζί με μια υπεύθυνη δήλωση που επιτρέπει στην Πολιτεία το άνοιγμα – όποτε θελήσει – των τραπεζικών λογαριασμών.
Και το κυριότερο: Θα πρέπει να αντιληφθούν οι εκάστοτε κυβερνώντες πως το δημόσιο δεν είναι φέουδό τους και πως είναι απλώς διαχειριστές αυτής της κατάστασης. Επομένως θεσμοθέτηση αυστηρά αντικειμενικών κριτηρίων που δε θα παρακάμπτονται από «παραθυράκια» ή και «πόρτες» ολόκληρες και αυστηρή αξιολόγηση όχι μόνο των κομματικών εισιτηρίων που έχουν οι υποψήφιοι, αλλά και του ήθους που διαθέτουν και της προσφοράς τους στην κοινωνία.
Μόνο έτσι θα έχουμε μια πραγματικά δίκαιη κοινωνία και μια πατρίδα που θα μιμείται όχι μόνο τα υποπροϊόντα της δυτικής κουλτούρας (όπως για παράδειγμα τον χωρισμό Εκκλησίας και Κράτους που απ’ ό,τι φαίνεται ξεκίνησε από τη νεοφιλελεύθερη υπουργό Παιδείας με την αφαίρεση του δικαιώματος των καθηγητών και των Συλλόγων Γονέων να προσκαλούν ιερείς για την προαιρετική εξομολόγηση των παιδιών) αλλά και τα θετικά, όπως είναι η εύρυθμη λειτουργία των κρατικών αρχών ανεξάρτητα από κομματικές ή άλλες εξαρτήσεις.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου